تاریخ جهان، تاریخی که درباره آن گفته اند، آیینه گذشته و مشعل آینده است. تاریخ جنگ ها و کشتار ها و غارتگری ها و جهان سوزی ها و ویرانی ها نیست، بلکه تاریخ تمدن و سرگذشت علم و ادب و اخلاق و هنر است و چنین تاریخ و سرگذشتی جز شرح حال و داستان زندگانی و اندیشه و کار انسان های واقعی نیست.